Τρίτη 9 Μαρτίου 2010. RIO DE JANEIRO

Μετά από δέκα μέρες στην Paranagua η Κατερίνα ολοκλήρωσε και τις δύο τελευταίες εργασίες της κι έτσι το περασμένο Σάββατο ξαναβγήκαμε στο δρόμο, για Curitiba αρχικά κι από ΄κεί για το Rio de Janeiro. Και πάλι νυχτερινό ταξίδι με λεωφορείο, ενώ η σκέψη μας γυρίζει γύρω από τα τελευταία μαντάτα που παίρνουμε από Ελλάδα, καθώς ακούμε απ΄τα ακουστικά μας τον Σαββόπουλο να τραγουδάει για μια κάποια εξέγερση κάπου σε κάποιο Κιλελέρ, πριν από ακριβώς 100 χρόνια. Έξι Μαρτίου 2010 λοιπόν κι εμείς συνεχίζουμε την περιπλάνησή μας...

Το πρωί της Κυριακής φτάσαμε στο Rio. Αφήσαμε τα πράγματά μας στο hostel και τραβήξαμε κατευθείαν για το Pao de Açucar (ζαχαρόψωμο), τον πανύψηλο γρανιτένιο λόφο που ορθώνεται στην είσοδο του κόλπου του Rio de Janeiro. Ανεβήκαμε με τελεφερίκ στην κορυφή του λόφου και απολαύσαμε μερικές μαγευτικές πανοραμικές όψεις της Cidade Maravilhosa (θαυμάσια πόλη), όπως αποκαλούν το Rio οι Βραζιλιάνοι.

Ωστόσο, τις εντυπωσιακότερες πανοραμικές όψεις πάνω από το Rio de Janeiro προσφέρει σίγουρα η κορυφή του λόφου Corcovado, όπου είναι στημένο και το γνωστό άγαλμα του Χριστού, το οποίο δυστυχώς τις μέρες αυτές περιβάλλεται από σκαλωσιές.

Βόρεια του Pao de Açucar, μέσα στον κόλπο του Rio συναντάει κανείς διαδοχικά τις παραλίες των συνοικιών Botafogo και Flamengo, ενώ δυτικά του λόφου οι διάσημες Copacabana και η Ipanema δέχονται τα μεγάλα κύματα του ωκεανού.

Βορειότερα, στο κέντρο της πόλης, ανάμεσα στους πανύψηλους γυάλινους ουρανοξύστες, ξεχωρίζει ο εντυπωσιακός μεταμοντέρνος καθεδρικός ναός του Rio με το παράξενο κωνικό σχήμα.

Από ΄κεί είναι που ξεκινάει και η διαδρομή του μικρού παραδοσιακού τραμ που σκαρφαλώνει τη γραφική συνοικία Santa Teresa.

Λίγο βορειότερα από το κέντρο βρίσκεται ένα από τα μεγαλύτερα και διασημότερα ποδοσφαιρικά γήπεδα του κόσμου, το Maracana.

Οι παραπάνω εικόνες συνθέτουν τη μία όψη του Rio de Janeiro, τη γνωστότερη και τουριστικότερη. Την ίδια όμως στιγμή υπάρχει και η πίσω πλευρά των αναμνηστικών καρτ-ποστάλ από το Rio, η άλλη όψη της ίδιας πόλης. Οι δρόμοι γύρω από το Maracana, γύρω από αυτόν το ναό του ποδοσφαίρου και του θεάματος, είναι γεμάτοι ρακένδυτους ανθρώπους που αναζητούν τροφή στα σκουπίδια και κοκαλιάρικα παιδιά που παίζουν στα νερά των υπονόμων. Παρόμοιες εικόνες αντικρίζει κανείς ακόμη και στην καρδιά των πλούσιων συνοικιών Copacabana και Ipanema. Ανάμεσα στις ακριβές πολυτελείς κατοικίες, τους κουστουμαρισμένους επαγγελματίες και τους ξένοιαστους τουρίστες, βλέπεις άστεγους σε χαρτόκουτες και ρακοσυλλέκτες, λες και πρόκειται για δύο παράλληλα σύμπαντα που οι κάτοικοί τους διασταυρώνονται χωρίς οι μεν να βλέπουνε τους δε.

Πίσω από το λόφο που αποτελεί το δυτικό όριο της Ipanema, βρίσκεται η Rocinha, η μεγαλύτερη φαβέλα (παραγκούπολη) του Rio de Janeiro και μία από τις μεγαλύτερες παραγκουπόλεις ολόκληρης της Λατινικής Αμερικής. Στη Rocinha κατοικούν 300.000 από τους συνολικά 4 εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν στις φαβέλες του Rio, τη στιγμή που σε ολόκληρη την οικονομικά ακμάζουσα Βραζιλία, πάνω από 50 εκατομμύρια άνθρωποι υπολογίζεται πως ζουν σε παρόμοιες συνθήκες. Στη Rocinha λοιπόν οι άνθρωποι ψάχνουν για κάποιο ελεύθερο κομμάτι γης για να χτίσουν μόνοι τους όπως μπορούν το σπίτι τους. Αν δε βρουν ελεύθερη γη αγοράζουν την οροφή κάποιου άλλου σπιτιού και χτίζουν από πάνω του. Ανάμεσα σ΄ αυτές τις άναρχα χτισμένες κατασκευές, που συχνά καταρρέουν την περίοδο των βροχών, δεν υπάρχουν δρόμοι παρά μόνο ένα δαιδαλώδες δίκτυο από στενά σκαλιά και μονοπάτια, γεμάτα σκουπίδια και αποπνικτική μυρωδιά από τους ανοιχτούς υπονόμους. Οι φαβέλες ως αυθαίρετοι οικισμοί δεν υδρεύονται ούτε ηλεκτοδοτούνται και οι κάτοικοί τους ¨κλέβουν¨ νερό και ρεύμα από τους αγωγούς που περνούν μέσα απ΄αυτές. Έτσι, κάθε στύλος του ρεύματος είναι γεμάτος με εκατοντάδες καλώδια προς κάθε κατεύθυνση. Στη Rocinha, όπως και στις υπόλοιπες φαβέλες του Rio, κατοικούν κυρίως εκείνοι που αποτελούν το φτηνό εργατικό δυναμικό της πόλης. Ωστόσο,τα "αφεντικά" στις φαβέλες αποτελούν οι αντιμαχόμενες συμμορίες βαριά οπλισμένων παιδιών και εφήβων, οι οποίες ελέγχουν τη διακίνηση των ναρκωτικών που πουλιούνται στις πλούσιες συνοικίες στην πίσω πλευρά του λόφου.

Όπως έχουμε αναφέρει και σε προηγούμενες αναρτήσεις, οι χαώδεις διαφορές μεταξύ πλουσίων και φτωχών είναι εμφανείς σε όλη τη Λατινική Αμερική κι έχουμε πολλές φορές αντικρίσει στο ταξίδι μας παραγκουπόλεις. Εδώ όμως ήταν η πρώτη φορά που είχαμε την ευκαιρία να βρεθούμε μέσα σ΄έναν τέτοιο οικισμό και να δεχτούμε κι εμείς αυτήν τη γροθιά στο στομάχι του κάθε χορτάτου δυτικού ταξιδιώτη και στις αφελείς ιδέες του για τις ¨αξίες¨ του δυτικού πολιτισμού.