Παρασκευή 9 Οκτωβρίου 2009. TRUJILLO

Το 1534 ο Francisco Pizarro, αφού κατέλαβε την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας των Ίνκας Cuzco, έχοντας προηγουμένως εκτελέσει τον αυτοκράτορα Atahualpa (μετά από αρκετούς μήνες αιχμαλωσίας κατά τους οποίους ο Pizarro συγκέντρωνε το χρυσό που οι Ίνκας του έφερναν ως αντάλλαγμα για την απελευθέρωση του αυτοκράτορά τους) ίδρυσε κοντά στις ακτές του Ειρηνικού μία πόλη, στην οποία έδωσε το όνομα της γενέτειράς του. Σήμερα το Trujillo είναι η μεγαλύτερη πόλη του βόρειου Περού. Στους δρόμους γύρω από την όμορφη κεντρική πλατεία Plaza de Armas διατηρούνται πολλά κτήρια αποικιακής αρχιτεκτονικής με έντονες αραβικές επιρροές.

Στην περιοχή γύρω από το Trujillo έχουν ανακαλυφθεί – και εξακολουθούν διαρκώς ν΄ανακαλύπτονται – πλήθος ευρημάτων από τους δύο σημαντικότερους προϊσπανικούς πολιτισμούς που αναπτύχθηκαν στο βόρειο Περού. Όπως αναφέραμε στην προηγούμενη ανάρτηση, περίπου από το 100π.Χ. στην περιοχή έζησε ο λαός των Moche, που γύρω στα 700μ.Χ. σχεδόν εξαφανίστηκε, πιθανότατα εξαιτίας κάποιου καταστροφικού καιρικού φαινομένου, σαν το El Niño. Από τους Moche που επιβίωσαν αποσυρόμενοι στα ορεινά προήλθε ο λαός των Chimu, που κατοίκησε την περιοχή από τον 8ο αιώνα μέχρι τα μέσα του 15ου, οπότε και κατακτήθηκε σταδιακά από τους Ίνκας. Έναν αιώνα αργότερα οι Ίνκας με τη σειρά τους, αποδυναμωμένοι από τον εμφύλιο μεταξύ των διαδόχων του αυτοκρατορικού θρόνου, κατακτήθηκαν εύκολα από τους έφιππους και πάνοπλους Ισπανούς κονκεσταδόρες.

Δυστυχώς τα κτίσματα τόσο των Moche όσο και των Chimu ήταν χτισμένα από άμμο και λάσπη και όντας εκτεθειμένα στα καιρικά φαινόμενα, με το πέρασμα των αιώνων καταστράφηκαν σε μεγάλο βαθμό. Παράλληλα όλος ο πλούτος τους, ο χρυσός και οι πολύτιμοι λίθοι, καταληστέφθηκαν αρχικά από τους Ίνκας και στη συνέχεια – σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό – από τους διψασμένους για χρυσό Ισπανούς, ενώ το έργο ολοκλήρωσαν τους επόμενους αιώνες οι διάφοροι τυμβωρυχοι. Ωστόσο από τις ανασκαφές που πραγματοποιούνται τις τελευταίες δεκαετίες και με τη βοήθεια των αναπαραστάσεων που απεικονίζονται στα κεραμικά αντικείμενα που έχουν σωθεί, εξάγονται πολύτιμα συμπεράσματα για τον τρόπο ζωής και τις συνήθειες των λαών αυτών.

Λίγο έξω από το Trujillo στους πρόποδες ενός ψηλού λόφου σώζονται τα ερείπια της πρωτεύουσας των Moche. Στις δύο άκρες της πόλης δέσποζαν δύο πανύψηλα κτίσματα σαν πυραμίδες. Σήμερα μοιάζουν σα δυο μεγάλοι αμμόλοφοι, όμως την εποχή των Moche θα πρέπει να ήταν πολύ εντυπωσιακά, καθώς το ύψος τους έφτανε τα 40 μέτρα! Η μία πυραμίδα αποτελούσε το διοικητικό κέντρο και την κατοικία του ηγεμόνα, ενώ εκείνη που ήταν κτισμένη στους πρόποδες του ιερού για τους Moche λόφου, ήταν το θρησκευτικό κέντρο και η κατοικία του αρχιερέα. Η μορφή πυραμίδας που έχουν τα κτίσματα αυτά οφείλεται σε μια παράξενη συνήθεια των Moche. Κάθε τρεις γενιές αρχιερέων, σφράγιζαν με τούβλα το επίπεδο στο οποίο είχαν ζήσει, είχαν λειτουργήσει και είχαν θαφτεί οι τρεις τελευταίοι αρχιερείς και πάνω σ΄αυτό έχτιζαν το επόμενο επίπεδο, στο οποίο θα ζούσαν, θα λειτουργούσαν και θα θάβονταν με τη σειρά τους οι επόμενοι τρεις αρχιερείς... Έτσι υπολογίζεται πως χτίζονταν ένα επίπεδο περίπου κάθε 100 χρόνια.

Προκειμένου να εξευμενίσουν τους θεού τους, οι Moche προέβαιναν τακτικά σε τελετουργικές ανθρωποθυσίες. Οι θυσιασθέντες ήταν ενήλικοι άντρες και η επιλογή τους γινόταν έπειτα από μονομαχίες. Οι μονομάχοι έφεραν από ένα κοντάρι, μια μικρή ασπίδα και μία περικεφαλαία. Νικητής της μονομαχίας αναδεικνυόταν εκείνος που θα κατάφερνε να ρίξει την περικεφαλαία του αντιπάλου του, ενώ εκείνος που έχανε την περικεφαλαία του θα θυσιαζόταν.

Αρκετά χιλιόμετρα βόρεια του Trujillo, έγινε πρόσφατα μια σπουδαία αρχαιολογική ανακάλυψη. Στη μέση μιας τεράστιας αμμώδους έκτασης, δίπλα στη ακτή του Ειρηνικού, βρέθηκαν τα απομεινάρια μιας πυραμίδας που χρονολογείται από το 300μ.Χ. Το σπουδαιότερο εύρημα των μέχρι τώρα ανασκαφών (οι οποίες ελλείψει κονδυλίων και ντόπιων αρχαιολόγων πραγματοποιούνται με απελπιστικά αργούς ρυθμούς) αποτελεί ο τάφος μιας νεαρής ιέρειας που ανακαλύφθηκε μόλις το 2006. Το ταριχευμένο κορμί της είναι γεμάτο τατουάζ, που άλλωστε προδίδουν την ιερατική της ιδιότητα. Την ιέρεια συνόδευε ένα νεαρό κορίτσι και πλήθος από πολύτιμα κτερίσματα.

Ο μεγαλύτερος όμως σε έκταση αρχαιολογικός χώρος στην περιοχή του Trujillo δεν είναι άλλος από τα ερείπια της πρωτεύουσας των Chimu, το Chan Chan. Στην εποχή του το Chan Chan ήταν πιθανότατα η μεγαλύτερη πόλη σε ολόκληρη την αμερικανική ήπειρο. Αντίστοιχα με τους Moche, οι Chimu είχαν και εκείνοι την παράξενη συνήθεια να σφραγίζουν ολόκληρα τα ανάκτορα τους αμέσως μετά το θάνατο και τον ενταφιασμό του κάθε ηγεμόνα και να χτίζουν δίπλα το επόμενο ανάκτορο. Σήμερα έχουν βρεθεί τα απομεινάρια από εννέα τέτοια ανάκτορα.

Επίσης οι Chimu, ακριβώς όπως και οι Moche, πίστευαν στη συνέχιση της ζωής σ΄έναν άλλον κόσμο. Έτσι, τους νεκρούς ηγεμόνες τους συνόδευαν κάθε φορά περισσότεροι από 40 υπήκοοί τους που είτε θυσιάζονταν είτε θάβονταν ζωντανοί. Μάλιστα πολλούς από αυτούς, τους ακροτηρίαζαν τα χέρια και τα πόδια, για να μην προσπαθήσουν στον άλλο κόσμο να δραπετεύσουν!

Καθώς όλα τα κτίσματα του Chan Chan ήταν πλινθόκτιστα, σήμερα δε σώζονται παρά μόνο σωροί άμμου κια ελάχιστοι τοίχοι με αυθεντικές διακοσμήσεις. Σε ένα από τα εννέα ανάκτορα έχει γίνει μία προσπάθεια αναστήλωσης και αναπαράστασης του πώς εικάζεται πως θα ήταν στημένα και διακοσμημένα αυτά τα παλάτια στην άμμο...

Στο Trujillo γνωρίσαμε την Regina που εργάζεται εδώ σαν τραπεζική υπάλληλος. Εχθές ήταν αργία στο Περού και η Regina μας συνόδεψε στην επίσκεψή μας στην πυραμίδα της ιέριας. Μάλιστα, χάρη στη γνωριμία της με το διευθυντή του αρχαιολογικού χώρου μπορέσαμε να μπούμε σ΄ένα μη επισκέψιμο χώρο της πυραμίδας, όπου πραγματοποιούνται ακόμη ανασκαφές!